C・IVLII・CAESARIS・COMMENTARIORVM・BELLI・GALLICI
LIBER・PRIMVS
| ガリア戦記 注解編 | 第1巻 |
|---|
原文テキスト
編集[1] 43. 1Planities erat magna et in ea tumulus terrenus satis grandis. Hic locus aequo fere spatio ab castris Ariovisti et Caesaris aberat. 2Eo, ut erat dictum, ad colloquium venerunt. Legionem Caesar quam equis vexerat passibus ducentis ab eo tumulo constituit. Item equites Ariovisti pari intervallo constiterunt. 3Ariovistus ex equis ut colloquerentur et praeter se denos ut ad colloquium adducerent postulavit. 4Ubi eo ventum est, Caesar initio orationis sua senatusque in eum beneficia commemoravit, quod rex appellatus esset a senatu, quod amicus, quod munera amplissime missa; quam rem et paucis contigisse, et pro magnis hominum officiis consuesse tribui docebat. 5Illum, cum neque aditum neque causam postulandi iustam haberet, beneficio ac liberalitate sua ac senatus ea praemia consecutum. 6Docebat etiam quam veteres quamque iustae causae necessitudinis ipsis cum Aeduis intercederent; 7quae senatus consulta, quotiens quamque honorifica in eos facta essent; ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent, prius etiam quam nostram amicitiam appetissent. 8Populi Romani hanc esse consuetudinem, ut socios atque amicos non modo sui nihil deperdere sed gratia, dignitate, honore auctiores velit esse: quod vero ad amicitiam populi Romani attulissent, id eis eripi quis pati posset? 9Postulavit deinde eadem quae legatis in mandatis dederat: ne aut Aeduis aut eorum sociis bellum inferret; obsides redderet; si nullam partem Germanorum domum remittere posset, at ne quos amplius Rhenum transire pateretur.
- テキスト引用についての注記
整形テキスト
編集[2] XLII. ①Plānitiēs erat magna et in eā tumulus terrēnus satis grandis. Hīc locus aequum ferē spatium ā castrīs utrīusque (Ariovistī et Caesaris) aberat. ②Eō, ut erat dictum, ad conloquium vēnērunt. Legiōnem Caesar, quam equīs dēvēxerat, passibus ducentīs (XX.) ab eō tumulō cōnstituit; item equitēs Ariovistī parī intervallō cōnstitērunt. ③Ariovistus, ex equīs ut conloquerentur et praeter sē dēnōs ad conloquium addūcerent, postulāvit. ④Ubi eō ventum est, Caesar initiō ōrātiōnis sua senātūsque in eum beneficia commemorāvit, quod rēx appellātus esset ā senātū, quod amīcus, quod mūnera amplissimē missa; quam rem et paucīs contigisse et prō magnīs hominum officiīs cōnsuēsse tribuī docēbat; ⑤illum, cum neque aditum neque causam postulandī iūstam habēret, beneficiō ac līberālitāte suā ac senātūs ea praemia cōnsecūtum. ⑥Docēbat etiam quam veterēs quamque iūstae causae necessitūdinis ipsīs cum Haeduīs intercēderent, ⑦quae senātūs cōnsulta quotiēns quamque honōrifica in eōs facta essent, ut omnī tempore tōtīus Galliae prīncipātum Haeduī tenuissent, prius etiam quam nostram amīcitiam adpetīssent. ⑧Populī Rōmānī hanc esse cōnsuētūdinem, ut sociōs atque amīcōs nōn modo suī nihil dēperdere, sed grātiā, dīgnitāte, honōre auctiōrēs velit esse; quod vērō ad amīcitiam populī Rōmānī attulissent, id iīs ēripī quis patī posset? ⑨Postulāvit deinde eadem, quae lēgātīs in mandātīs dederat: nē aut Haeduīs aut eōrum sociīs bellum īnferret, obsidēs redderet, sī nūllam partem Germānōrum domum remittere posset, at nē quōs amplius Rhēnum trānsīre paterētur.
- 注記
- 原文の colloquium, Aeduī, appetīssent などは、それぞれ conloquium, Haeduī, adpetīssent などとした。
- ①項
- aequum ferē spatium : 写本V･ρ系の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを支持する。
- aequō ferē spatiō : 写本α系･T の記述で、Pontet, Constans らは、こちらを支持する。
- ā : β系写本の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを採る。
- ab : α系写本の記述で、Pontet, Constans らはこちらを採る。
- utrīusque : β系写本の記述で、Klotz, Hering らはこちらを支持する。
- Ariovistī et Caesaris : α系写本の記述で、Pontet, Constans らはこちらを支持する。
- utrīusque Ariovistī et Caesaris : Seel はこのように β系とα系の双方を混ぜている。
- aequum ferē spatium : 写本V･ρ系の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを支持する。
- ②項
- dēvēxerat : β系写本の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを支持する。
- vēxerat : α系写本の記述で、Pontet, Constans らはこちらを支持する。
- dēvēxerat : β系写本の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを支持する。
- ③項
- ad : β系写本の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを採る。
- ut ad : α系写本の記述で、Pontet, Constans らはこちらを採る。
- ad : β系写本の記述で、Klotz, Seel, Hering らはこちらを採る。
- ④項
- prō magnīs : α系写本の記述で、Pontet, Constans, Klotz, Seel らはこちらを支持する。
- ā rōmānīs prō maximīs : β系写本の記述で、Hering はこちらを採る。
- prō magnīs : α系写本の記述で、Pontet, Constans, Klotz, Seel らはこちらを支持する。
注解
編集1項
編集
- 語釈
脚注
編集- ^ 原文テキストについてはガリア戦記/注解編#原文テキストを参照。
- ^ 整形テキストについてはガリア戦記/注解編#凡例を参照。